نیازسنجی پژوهشی منطقه پایگاه تحقیقات توسعه و ارتقاء سلامت شهر فرخشهر استان چهارمحال و بختیاری، سال ۱۳۸۳

چکیده: زمینه و هدف: مهمترین هدف تحقیق مشارکتی تقویت توانایی های محلی برای جستجو، سازماندهی و بهره برداری از اطلاعات مربوطه در جهت حل مشکلات است . در این راستا پایگاه تحقیقات توسعه و ارتقاء سلامت فرخشهر واقع در استان چهارمحال و بختیاری با هدف توانمندسازی مردم در شناسایی و حل مشکلات با دید توسعه نگر و نهایتاً ارتقاء سلامت مردم در سال 1383 تأسیس گردید. در این پایگاه ترویج تحقیقات مشارکتی یک اصل مهم است که از مراحل بسیج مردمی، شناسایی نیازها، اولویت بندی، انجام مداخلات و ارزشیابی فعالیت ها تشکیل شده است. پس از مرحله بسیج مردمی ، مرحله نیاز سنجی قرار دارد. در این بررسی با هدف شناخت مشکلات جامعه ، نیازهای شهر فرخشهر واقع در استان چهارمحال و بختیاری که منطقه پایگاه تحقیقات جمعیتی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد می باشد مورد ارزیابی قرار گرفته اند. روش بررسی: این مطالعه یک تحقیق مشارکتی کیفی است که در آن جمعیت مورد مطالعه همه چهل و پنج هزار نفر جمعیت شهر فرخشهر می باشند. با توجه به کیفی بودن مطالعه حجم نمونه 40 گروه 12-6 نفره برآورد گردید این 400 نفر از بین مردم فرخشهر بصورت تصادفی منظم (stratfied random sampling) انتخاب گردیدند. در این تحقیق از روش ارزیابی سریع نیازها (rapid appraisal) جهت نیاز سنجی استفاده شد. این روش بر سه اصل مشاهده ، مصاحبه با گروههای مختلف مردم و اطلاعات جمع آوری شده از منطقه استوار می باشد. سرانجام در این تحقیق اطلاعات مورد نیاز از سه منبع : اطلاعات موجود در منطقه تحت عنوان پروفایل جامعه ، مصاحبه با گروههای جمعیتی موجود در شهر (با دو متغیر جنس و سن ) و مشاهده و ثبت اطلاعات موجود در شهر جمع آوری گردید. یافته ها: بر اساس نتایج این تحقیق که از جمع بندی اطلاعات بدست آمده از پروفایل جامعه ، مصاحبه با گروههای مردمی (focus group discussion) مشاهده و ثبت اطلاعات بدست آمد در مجموع مشکلات در نه گروه (مجموعاً چهل مشکل ) طبقه بندی گردیدند که تعداد زیادی از نیازها لزوماً سلامت نگر نبوده بلکه مشکلات اجتماعی مردم را در بر می گیرند. نتیجه گیری : نتایج این تحقیق نشان داد که نیاز سنجی از طریق تحقیق مشارکتی باعث شناسایی مشکلات و همچنین توانمندی مردم در این امر می گردد.